راهنمای ایمنی پراستیک اسید (MSDS پراکسیدین)

محلول ضدعفونی کننده پراستیک اسید (پراکسیدین) در صنایع غذایی، بهداشتی، کشاورزی، ضدعفونی و شستشوی میوه ها و سبزیجات تازه، ضدعفونی سیستم CIP و COP، آب و سیستم های آبیاری، گلخانه ها و غیره مورد استفاده قرار می گیرد.

اطلاعاتی راجع به تولید کننده و محصول

نام شرکت : صنایع آرال شیمی
آدرس : گرگان، کیلومتر ۳ جاده گرگان – گنبد، پلاک ۱۱۰، تلفن : 01732166292
نام تجاری محصول : پراکسیدین 15 – اچ پی (بر پایه اتان پروکسوئیک اسید یا پراستیک اسید)
نام های دیگر محصول : پراستیک اسید، پراکسی استیک اسید، پراکسی اتانوئیک اسید، اتان پروکسوئیک اسید، PAA
کاربرد محصول : ضدعفونی و استریل کننده

ترکیبات تشکیل دهنده

ترکیبات تشکیل دهنده پراستیک اسید به شرح زیر است:

رديف	ویژگی	واحد     سنجش	محدوده قابل قبول			نتیجه آزمون	روش آزمون
			کمینه	بیشینه
1	پراستیک اسید	—	14	18		9/61	Iodometry titration
2	هیدروژن پراکساید	—	10	16		5/11	Cerimetric rtitration
3	pH محلول	—	نزدیک به صفر			4/0-	pH metre
4	pH (1% soln.)_ 25˚C		2		5/3	5/2	pH metre
5	ظاهر		بدون رنگ مایل به زرد			P	virtual
6	دانسیته محصول	gr.cm-3	1.1	1.3		1.15	Picnometre

معرفی خطرات پراستیک اسید (پراکسیدین)

برخی از خطرات محلول پراستیک اسید به شرح زیر است:

• این ماده به صورت غلیظ به شدت منجربه سوزش و آسیب به پوست و چشم می گردد.
• پراکسیدین مایع با بوی بسیار تند و زننده سرکه و به صورت غلیظ بسیار خورنده می باشد.
• در اثر تماس طولانی مدت و تنفس بخارات این محصول، به پوست و مجاری تنفسی آسیب وارد خواهد شد.
• در اثر تجزیه شدن محصول، گاز تولید تولید می گردد که می تواند منجر به شدت بخشیدن به احتراق گردد.

انجام کمک های اولیه

در صورت وقوع حوادث احتمالی، اقدامات زیر به شکل فوری و در قالب کمک های اولیه باید طبق راهنمای ایمنی پراکسیدین صورت پذیرد:

• تنفس: مصدوم را به فضای آزاد منتقل کنید و شرایط تنفسی راحت تری را برای وی مهیا کنید، در صورت شدت یافتن عارضه، از تنفس مصنوعی استفاده کرده و به پزشک مراجعه نمایید.
• بلعیدن: حتی در صورت هوشیاری مصدوم، هیچ چیزی به شخص نخورانید. و بیمار را وادار به استفراغ نکنید. برگشت مواد و بخارات آن به دهان، احتمال جذب از طریق مجرای ریه و شش ها را افزایش می دهد.
• پوست: در صورت تماس محصول با پوست، لباسهای آلوده را از بدن خارج نموده و ناحیه آغشته شده را با مقادیر فراوان آب و صابون کاملا شستشو دهید تا از تمیز شدن و رفع آلودگی اطمینان حاصل نمایید. در صورت نمایان شدن هر نوع عارضه پوستی، به پزشک مراجعه نمایید.
• چشم: چشم ها را باز نگه دارید و با آب فراوان حداقل به مدت 15 دقیقه شستشو دهید. در صورت وجود لنز در چشم ها، قبل از شستشو، لنزها را خارج کرده و به شستشو ادامه دهید. در صورت ادامه یافتن هرگونه شواهد ناخوشی، به چشم پزشک مراجعه نموده و لیبل محصول را به وی ارائه کنید.

اقدامات اجرایی به منظور اطفاء حریق

برای دفع آتش در صورت ایجاد حادثه باید اقدامات زیر را انجام داد:

• در صورت بروز آتش سوزی می توان از دی اکسید کربن، اسپری آب، کف های مقاوم به الکل و پودرهای خشک شیمیایی استفاده کرد. از جت آب با فشار بالا استفاده نشود.
• در هنگام بروز حریق، خارج نمودن بشکه های حاوی مواد قابل احتراق یا قابل انفجار به مکانی امن، در اولویت قرار دارد که گروهی از تیم اطفاء، باید چنین وظیفه ای را بر دوش داشته باشند.گروهی دیگر، باید در حین اطفاء حریق، با استفاده از آب، اقدام به سرد نمودن بشکه هایی کنند که امکان خروج آنها وجود ندارد.
• لازم به یاداوری است که این محصول در اثر حرارت تجزیه شده و مقادیر زیادی گاز اکسیژن تولید خواهد نمود که همین اکسیژن می تواند شدت اشتعال را تقویت کرده و مشکلات دیگری برای تیم اطفاء حریق ایجاد نماید.

اقدامات اجرایی در هنگام نشت مواد یا ریزش تصادفی

نخست، افرادی که در این منطقه هستند را از محل نشت مواد خارج کرده و در مکانی که در جهت وزش باد و مواد نشت شده نیست اسکان دهید. سایر اقدامات عبارتند از:

• افرادی که اقدام به رفع آلودگی می نمایند باید از تجهیزات ایمنی تنفسی و لباس های ضد اسید مناسب استفاده نمایند.
• منطقه آلوده شده به مواد را از جاهای دیگر جدا نموده یا ایزوله کنند.
• با استفاده از خاک، ماسه یا هر چیز مناسب دیگری، جلوی پیشروی مواد را سد کنند.
• مواد ناسازگار اطراف را از مواد نشتی دور نمایند.
• مواد نشت شده را با آب رقیق نموده و با هر ابزار مناسبی اقدام به جمع آوری و امحاء مواد نمایند.
• هرگز مواد جمع شده را به منظور استفاده دوباره به ظرف اصلی برنگردانید.

حمل و نقل، نگهداری و انبارداری

الف) حمل و نقل

در هنگام حمل و نقل و جابجایی محصول، نکات زیر را باید در نظر گرفت:

• از سالم بودن ظروف حمل و نقل محصول و بسته بودن صحیح درب آن اطمینان داشته باشید.
• افرادی که اقدام به حمل این محصول می نمایند، باید با کلیه خطرات و ویژگی های این محصول آشنا شده باشند.
• پرسنل مسئول حمل و نقل این محصول باید اصول ایمنی شخصی را رعایت نموده، لباس کار به تن داشته و از استعمال دخانیات در حین حمل این محصول به شدت اجتناب نمایند.
• در حین حمل محصول، ظروف حاوی مواد را دور از حرارت، تابش مستقیم خورشید، مواد ناسازگار قرار دهند.

ب) نگهداری و انبارداری

برای ذخیره سازی و انبار کردن محصول پراستیک اسید، باید نکات ایمنی زیر را در نظر گرفت:

• ظروف حاوی محصول باید سالم و کاملا آب بندی باشد.
• در محل خشک، مجهز به سیستم تهویه و دمای 5 تا 35 درجه سانتیگراد نگهداری شود.
• جهت نگهداری محصول در انبار، روی کارتن های حاوی محصول، اطلاعات مربوط به محصول از قبیل نام، تاریخ تولیدو انقضاء و علائم هشدار دهنده چسبانده شود.
• دور از جریان های قوی الکتریسیته و منابع شعله نگهداری شود.

کنترل تماس/ محافظت از پرسنل در راهنمای ایمنی پراکسیدین

برای حفاظت پرسنل و افراد در تماس با این محلول، طبق راهنمای ایمنی پراکسیدین، باید نخست از وجود تهویه مناسب و کارامد، هوادهی و یا هوا مکش مناسب در محل تولید و انبارداری محصول اطمینان حاصل نمایید. سیستم تهویه منطقه ای را در محل کار و تولید محصول راه اندازی کنید تا از آزادسازی بخارات مواد جلوگیری شود. در ادامه، به سایر نکات ایمنی و محافظتی می پردازیم.

الف) محافظت تنفسی

برای محافظت از استنشاق در مقابل بخارات پراکسیدین، رعایت نکات زیر ضروری است:

• در مواردی که بخارات زیادی در محل حضور دارد از ماسک استفاده کنید.
• در مواردی که با کمبود اکسیژن و یا شدت بسیار بالایی از بخارات و مه این مواد مواجه هستیم، حتما از تجهیزات تنفسی شامل ماسک های تنفسی با فیلتر مناسب به همراه کپسول اکسیژن (SCBA) استفاده شود.

ب) محافظت از دست

قبل از استفاده از محلول، باید از ابزار محافظتی مخصوصی برای تماس دست ها استفاده کنیم. توجه به نکات زیر الزامی است:

• از دستکش های مقاوم در برابر اسید و قلیا مانند جنس رابر، نئوپرن، پلی کلرو پرن (PCP) و بوتیل رابر استفاده گردد.
• قبل از استفاده از دستکش، از عدم سوراخ بودن و یا نشتی آن اطمینان حاصل کنید.
• قبل از خارج کردن دستکش از دست، سطح خارجی آن را با آب و صابون بخوبی شستشو دهید.

ج) محافظت از چشم ها

چشم ها، اعضای بسیار حساس بدن ما هستند. لذا حفاظت از آن ها قبل از خطر بسیار مهم است:

• از عینک های مخصوص کار بشکل فنجان و دارای پوشش کل صورت استفاده نمایید.
• بطری آب تمیز، مناسب برای شستشوی چشم ها در محل وجود داشته باشد.

د) محافظت از پوست

پوست بدن نیز در تماس با مواد شیمیایی، ممکن است حساسیت های متفاوتی از خود نشان دهد. لذا در هنگام کار با پراکسیدین، موارد زیر را در نظر بگیرید:

• از لباس، پیش بند، چکمه و کلاه از جنس مناسب مانند، پی وی سی، نئوپرن، نیتریل رابر و رابر استفاده شود.

ویژگی های فیزیکی و شیمیایی

برخی از ویژگی های فیزیکی و شیمیایی طبق راهنمای ایمنی پراکسیدین، به شرح زیر است:

• شکل ظاهری: مایع
• رنگ و بو: بی رنگ مایل به زرد با بوی تند سرکه
• وزن مخصوص­ در 25 درجه سانتی گراد (gr.cm^-3): 13/1
• دمای جوش:   109 معادل با   226
• دما ذوب: 45-  معادل با    56-
• pH محصول:  نزدیک به صفر
• دمای اشتعال خودبخودی:   80
• دمای تجزیه شدن:    55 –  45
• حلالیت در آب: کاملاً قابل انحلال
• حلالیت در حلال های آلی قطبی:  قابل انحلال
• فشار بخار: mm Hg 22

پایداری و واکنش پذیری

طبق راهنمای ایمنی  پراکسیدین، خصوصیات آن از نظر پایداری به شرح زیر است:

• این محصول در شرایط عادی و در طول مدت تاريخ مصرف توصیه شده پایدار است.
• دمای بالا، نور UV و ناخالصیها از عوامل ناپایدار کننده محصول هستند که باعث کاهش قابل توجه میزان ماده موثر محصول می شوند.
• مواد ناسازگار با محصول، عبارتند از: اسیدها، بازها، فلزات، نمک های فلزات، عوامل احیاء کننده (کاهنده)، مواد آلی، ترکیبات قابل اشتعال، چرم، کاغذ، چوب، ترکیبات سلولوزی، زنگ فلزات و انواع آلودگی ها.

اطلاعات سم شناسی

تست های انجام شده روی حیوانات هیچ اثری از سرطانزایی و جهش زایی نشان نداده اند.

Acute oral toxicity: LD50, 330 mg/kg (7 % solution)
Acute inhalation toxicity: LC50, 1 h, rat, 590 mg /m3 (Peracetic acid)
Act. dermal irritation/corrosion: LD50, rabbit, 1,410 mg/kg (10 % solution)
PAA
LD50 Dermal, >12,000 mg/kg, rat
LD50 Oral, 210 mg/kg, mouse
H2O2
LD50 Oral, 500 mg/kg, rat
HOAC
LD50 Oral, 3310 mg/kg (rat)
LD50 Dermal, 1060 ul/kg, Rabbit

مراحل دفع و امحاء

طبق راهنمای ایمنی پراکسیدین، روش های دفع و امحای باقی مانده محلول پراکسیدین به شرح زیر است:

• به منظور دفع مقادیر کمی از محصول، ابتدا مواد را رقیق کرده و آنرا با فشار زیاد آب در فاضلاب بریزید.
• در خصوص دفع مقادیر زیادی از محصول، با مراجع قانونی مربوطه تماس بگیرید.
• ظروف خالی شده را ابتدا با آب شستشو دهید، سپس می توان با مجوز مراجع قانونی آنها را بطور دوباره مورد استفاده قرار داد.