لزوم شستشوی تانکر سوخت و مخازن حمل فرآورده های نفتی

نظافت و شستشوی مخازن حمل سوخت، مخازن نگاهداری نفت، مشتقات نفتی و سایر مخازن مواد شیمیایی، یکی از چالش های مهم در بخش نگاهداری و حمل و نقل این مواد است. تمیز کردن مخازن نفتی و هیدروکربنی در قطارها، کشتی‌ها و کامیون‌ها یک جنبه حیاتی برای حفاظت از محیط زیست، ایمنی و کارایی عملیاتی است. مخازن آلوده، خطر نشتی قابل توجهی دارند که می تواند آسیب های زیست محیطی شدیدی به خاک، بدنه های آبی و اکوسیستم ها وارد کنند. تمیز کردن مناسب به کاهش انتشار هیدروکربن های مضر و ترکیبات آلی فرار (VOCs) در جو کمک می کند. در این مقاله، به بررسی روش های نظافت و پاکسازی چربی های هیدروکربنی از مخازن می پردازیم و در نهایت محصولات پاک کننده مناسب برای حل این چربی ها را معرفی می کنیم.

فرآیند شستشوی تانکر چیست؟

فرآیند نظافت و شستشوی تانکر سوخت، شامل شستن تانکر سوخت، نفت، گازوییل، حلال های نفتی و غیره، ضدعفونی و زدودن مواد چسبناک و پلیسه از سطوح فلزی یا فایبرگلاس کانتینرهاست. شستشوی مخازن نفتی همچنین موجب از بین بردن بوی گازوییل و بوی نفت در تانکر می شود. از تجهیزات تمیزکننده تخصصی مانند جت های آب پرفشار یا پاک کننده های مبتنی بر حلال مانند حلال 040 برای حذف محصول باقی مانده می توان استفاده کرد.  برای باقی مانده های سرسخت، روش های مکانیکی مانند خراشیدن یا مسواک زدن ممکن است ضروری باشد. برای از بین بردن روغن و گریس از دیواره ها و کف مخزن از مواد چربی زدا مانند حلال 050 می توان استفاده کرد. باید برای کارکرد موثر چربی‌گیر، زمان تماس کافی را در نظر گرفت.

انواع تانکرهای نفتی

تانکرهای نفت را می توان به دو دسته وسیع تقسیم کرد: مخازنی که روغن را برای مقاصد ذخیره سازی ذخیره می کنند و مخازنی که روغن را برای تامین روغن کاری یا تامین روغن به عنوان کاتالیزور اولیه برای فرآیند تولید به تجهیزات می رسانند. هر دو مخزن برای اهداف مختلف مورد استفاده قرار می گیرند، اما هر دو نوع مخزن دارای شباهت هستند: آنها لجن روغن را در قسمت داخلی تجمع می دهند و باید آن را بردارند تا یکپارچگی روغن تمیزی که در اختیار دارند، صرف نظر از کاربرد نهایی آن، حفظ شود. مهم ترین بخش حمل مواد سوختی، در مخازن عظیم کشتی هاست که بر اساس ضوابط کنوانسیون مارپل، استانداردهایی برای بهداشت این مخازن وجود دارد. سایر روش های حمل و نقل این مخازن، از طریق تریلی ها و یا قطار باری می باشد.

شستشوی تانکر سوخت بر روی مخازن کشتی های کارگو

تمیز کردن مخازن کشتی ها به منظور حذف بخارات هیدروکربن، مایعات یا باقی مانده ها، به یک یا چند دلیل زیر مورد نیاز است:

1. برای حمل بالاست تمیز
2. به منظور بازرسی داخلی یا تعمیرات مخزن یا قبل از ورود به حوض خشک
3. برای از بین بردن رسوبات از روکش مخزن: اگر کشتی به حمل مکرر نفت کوره یا محموله های ته نشینی رسوب مشابه مشغول باشد، شستن تانکر ممکن است لازم باشد. بدین ترتیب، از تجمع زیاد رسوبات جلوگیری می کنند.
4. برای بارگیری یک نوع بار متفاوت و سازگار: شستشو در بین حمل بارهای مختلف، مهمترین دلیل شستن تانکر است. در بیشتر توالی های حمل بار روی تانکرهای محصول، ممکن است تمیز کردن شامل بیش از یک شستشوی آب سرد و گرم گرم و ساده نباشد. یک شستشوی ساده آب، بسیاری از مواد شیمیایی غیر روغنی را از بین می برد. لذا، بین محصولات تمیز نفتی مانند گازوئیل و نفت سفید موثر ترین است. با این حال، برای شستشوی هیدروکربن های چرب و تیره، آب به تنهایی پاسخگو نیست و به یک شوینده قلیایی موثر نیاز است.

لزوم استفاده از سوخت کم گوگرد طبق کنواسیون مارپل

بر اساس کنواسیون مارپل، انتظار می رود اکثر کشتی ها از سوخت با گوگرد پایین استفاده کنند. لذا آن ها ملزم به استفاده از روش های گوگردزدایی از فرآورده های نفت و گاز هستند. بیشتر کشتی ها از روغن کوره گوگرد بالا (HSFO) با ویسکوزیته بالا استفاده می کنند که اساساً بر پایه روغن های پسماند سوخت است. این نوع سوخت ها به داخل مخازن سوخت می چسبند و لایه هایی از مواد نیمه جامد حاوی رسوبات و لجن آسفالتین را تشکیل می دهند. چنین بقایایی نیز معمولاً در قسمتهای مختلف سیستم خدمات نفت کوره از جمله خطوط لوله، تهویه و مخازن سرویس جامد و مستقر می شود. برای آشنایی با نحوه رسوب زدایی از تجهیزات صنعتی، اینجا کلیک کنید.

اثرات منفی رسوبات نفتی بر روی تجهیزات

بسیاری از متغیرها موجب خرابی پمپ بنزین می شوند که متداول ترین عامل، به ویژه هنگامی که پمپ سوخت جایگزین کمی بعد از نصب متوقف شود، مخزن سوخت کثیف است. بسیار مهم است که قبل از نصب پمپ سوخت، آلاینده ها و بقایای سست، از جمله زنگ زدگی و رسوب و پلیسه از بین بروند زیرا می توانند فیلتر و پمپ توربین را مسدود کنند یا جریان سوخت را به دلیل تجمع به طور قابل توجهی کاهش دهند. مخازن نفت کوره باید به طور منظم تمیز شود تا رسوبات و لجن را از بین ببرد. شوینده های صنعتی توسط برخی از شرکت های حمل و نقل برای شستشوی تانکر سوخت استفاده می شود، می تواند بسیار کارآمد و روشی مقرون به صرفه برای کاهش دفعات تمیز کردن مخزن باشد. علاوه بر تمیز کردن مخازن، تمام لوله های موجود در سیستم سرویس روغن مازوت باید کاملاً تمیز شوند.

دستورالعمل شستشوی مخازن نفتی کشتی ها

پسماند و لجن نفت خام شامل مقادیر بالایی از روغن است. این ماده غلیظ در کف مخازن نفت جمع می شود و در صورت عدم نظافت بلندمدت، مشکلات متعددی از جمله آلودگی تانک و کاهش ظرفیت ذخیره سازی را ایجاد می کند. دستورالعمل شستشوی مخازن نفتی کشتی ها به شرح زیر است:

1. با استفاده از یک ظرف، تمام سوخت را از مخزن تخلیه گردد.
2. مخزن رها شود.
3. محلی که پمپ از آن جدا می شود، با برس تمیز گردد.
4. پمپ بنزین از مخزن خارج گردد.
5. شیلنگ واترجت را در مخزن سوخت قرار می دهیم تا با ریختن یک جریان آب گرم، تمیز گردد.
6. در حالی که آب پر می شود، مواد شوینده قلیایی در مخزن اسپری شود.
7. اگر دهانه های ورودی اجازه دهد، از یک برس برای جدا کردن کردن بقایای کناره های مخزن استفاده شود.
8. جریان آب متوقف شود.
9. آب را باید به اطراف بچرخانیم تا مطمئن شویم همه بقایا آغشته هستند.
10. آب آلوده و کثیف را باید درون یک ظرف بریزیم و اطمینان حاصل کنیم که مایعات در آن وجود ندارد.
11. مخزن با یک دستمال بدون پرز پاک شود.
12. تانک را باید با هوای فشرده کاملا خشک کنیم.
13. مخزن از نظر زنگ زدگی یا آسیب فیزیکی بررسی شود. در صورت وجود، مخزن باید تعمیر یا تعویض شود.
14. ضد یخ یا پاک کننده آب خط سوخت را برای کمک به جذب هرگونه رطوبت باقی مانده اضافه شود.
15. بعد از خشک شدن مخزن، به مدت 30 دقیقه باقی بماند.

ب) شستشوی تانکر سوخت بر روی تریلی ها

بخش عمده ای از روغن های خوراکی و اغلب روغن های صنعتی، از طریق تریلی ها و کامیون های باربری به مقصد منتقل می شوند. شستشوی تانکرها در این بخش نیز، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. اگر پس از هر بارگیری، مخزن شستشو و تمیز نشود، چسبیدن روغن های باقی مانده بر اثر حرارت و یا اختلاط با بار جدید، ایجاد باکتری و آلودگی می کند و بر کیفیت بار جدید نیز تاثیر می گذارد. در شرایط تعویض نوع محموله در مخزن، در صورت وجود باقی مانده های محصول قبلی، ممکن است واکنش های ناخواسته ای بین دو ماده رخ دهد که این امر نیز نامطلوب به نظر می رسد. لذا نظافت این کانتینرها باید مکررا صورت گیرد. به علت ماهیت چربی و روغنی مواد بارگیری، باید از شوینده های قلیایی سطح بالا برای این منظور استفاده کرد.

تمیز کردن دو مرحله ای بدون تماس، بهترین روش برای تمیز کردن کامیون تانکر است. محصول اسیدی باعث روشن شدن فلز می شود، در حالی که محصول با pH بالا (قلیایی) به خاک، چربی و روغن ها حمله می کند. تانکر را از جلو به عقب و در قسمتهای کوچک عمودی تمیز شود و بخش های تانکر را از جلو به عقب تمیز گردد.

دستورالعمل شستشوی مخازن نفتی تریلی ها به شرح زیر است:

 1: مواد شوینده با pH کم (اسید) بر روی سطح ماشین قرار گیرد.
 2: مواد شوینده با pH بالا (قلیایی) مستقیماً روی مواد شوینده با pH کم (اسیدی) قرار گیرد.
 3: مدت زمان ماند کوتاه 30-45 ثانیه بماند تا ماده شیمیایی روی سطح خشک شود.
 4: شستشوی فشار بالا باید با استفاده از آب گرم و در جهت بالا به پایین باشد. نازل فشار قوی واترجت را در فاصله 45 سانتیمتر از سطح و زاویه پاشش روی 15 تا 45 درجه تنظیم شود.

ج) شستشوی تانکر سوخت بر روی واگن های باری

به دلیل افزایش تولید نفت و تنگناهای خط لوله، تقاضا برای واگن های حمل و نقل نفت و بنزین در حال افزایش است. این افزایش تقاضا، منجر به رونق بازار شوینده های تمیز کردن واگن ها شد. واگن های راه آهن به طور سنتی با استفاده از ترکیبی از تجهیزات مکانیکی گران قیمت و همچنین کار دستی تمیز می شوند. کانتینرهای واگن های باری مانند تانکرها و مخازن واقع بر کشتی ها و کامیون ها، به طور دوره ای نیاز به نظافت دارند تا بتوانند کارایی بهتری داشته باشند.

دستورالعمل شستشوی مخازن نفتی واگن های باری به شکل زیر صورت می گیرد:

تمیز کردن فرآورده های نفتی، با بازکردن دریچه خروجی پایینی برای تخلیه هرچه بیشتر مایعات باقی مانده آغاز می شود. سپس مخزن در قسمت بالای پوشش مانوی تهویه می شود. بخارات تهویه به سمت یک شعله هدایت می شوند تا به طور امن از بین بروند. برای مخازن نفت خام، هنگامی که بخار باقیمانده به زیر سطحی می رسد، یک تکنسین وارد مخزن می شود تا باقی مانده نفت خام داخل مخزن را بتراشد و خارج کند.

پس از تراشیدن فضای داخلی و بیرون آمدن تکنسین از خودروی تانک، یک شلنگ بخار، واترجت را به داخل منتقل می کند تا ذرات باقی مانده شل شود. تمیز کردن مواد غذایی 2-3 ساعت از عملیات بخار، در حالی که نفت خام 4 ساعت حمام بخار می گیرد. خودروهای مخزن تحت فشار، غالباً گاز مایع (LPG) یا مونومر وینیل کلراید (VCM) حمل می کنند. این مخازن، شیر خروجی پایینی ندارند. شوینده قلیایی را بر روی نفت خام و دیزل داغ می ریزند و سپس آب داغ را برای شستشو باقی مانده در درون تانک می پاشند. برای تمیز کردن مواد غذایی یا اتانول، فقط آب محیط را پس از تصفیه بخار، در مخزن می پاشند. در نهایت، یک دمنده هوای فشرده  فضای داخلی را به مدت یک ساعت خشک می کند.

کلام آخر:

شستشوی تانکر سوخت به طور منظم و حذف لجن برای افزایش حداکثر ظرفیت ذخیره سازی و جلوگیری از خوردگی و رسوب زایی ضروری است. به غیر از نظافت و شستشوی مخازن نفتی و دکل های نفتی، شستشوی خطوط انتقال نفت، کفشویی سالن های کارخانه پتروشیمی، لایه برداری آلودگی روغنی، جمع آوری روغن و پلیسه نیز حایز اهمیت می باشد. بهره مندی از محصولات و شیوه های مناسب برای تمیز کردن مخازن نفت خام، نه تنها برای اثربخشی، بلکه برای به حداقل رساندن هدر رفتن مایعات هیدروکربنی ارزشمند، ضروری است. آرال شیمی دو محصول شوینده تانکرجنت و شوینده هیدروکربنی تانکرجنت101را معرفی می کند. این مواد، روشی موثر برای تمیز کردن تانکرها و مخازن حمل و نقل مواد نفتی، به بازیابی هرچه بیشتر روغن بدون آلودگی جامد، کمک می کند.

⇐ بروزرسانی در مرداد 1403