ترکیبات آمونیوم چهار تایی و کاربرد آن در صنایع دام و طیور

ترکیبات آمونیوم چهار تایی (QACs) یا آمونیوم چهار ظرفیتی، متعلق به یک کلاس شناخته شده از بیوسیدهای کاتیون آمونیوم چهارتایی با طیف وسیعی از فعالیت ضدمیکروبی هستند. آمونیوم چهارتایی به عنوان اجزای ضروری در سورفکتانت ها، در محصولات بهداشت شخصی، لوازم آرایشی، نرم کننده ها، رنگ ها، رنگ های بیولوژیکی، ضدعفونی کننده ها و گندزداها کاربرد دارد. سمیت کم و توانایی آنها برای فرموله شدن برای کاربردهای خاص و ارگانیزم های هدف، موجب کاربردهای گسترده آنها گشته است. در این مقاله به بررسی تاثیرات ضدمیکروبی آمونیوم 4 تایی و یکی از ترکیبات مهم آن به نام بنزالکونیوم کلراید و کاربردهای آن در حوزه دام و طیور پرداخته می شود.

معرفی ترکیبات چهارتایی آمونیوم و آشنایی با انواع آن

ترکیبات آمونیوم چهارتایی یا آمونیوم چهار ظرفیتی میکروب زدا، به طور گسترده ای به عنوان ضدعفونی کننده استفاده می شود. برخی از نام های شیمیایی ترکیبات آمونیوم چهارتایی مورد استفاده در مراقبت های بهداشتی عبارتند از:

• آلکیل دی متیل بنزیل آمونیوم کلرید (بنزالکونیوم کلراید)
• آلکیل دی دسیل دی متیل آمونیوم کلرید
• دی آلکیل دی متیل آمونیوم کلرید

نحوه عملکرد ترکیبات چهارتایی آمونیوم یا مکانیسم اثر آمونیوم چهارتایی به شکل مقابل است: عمل باکتری کشی و اثر ضدمیکروبی ترکیبات آمونیوم چهارظرفیتی به غیر فعال شدن آنزیم های تولید کننده انرژی، دناتوره شدن پروتئین های ضروری سلول و اختلال در غشای سلولی نسبت داده شده است.

پیشنهاد می کنیم مقالات مرتبط زیر را نیز مطالعه بفرمایید:

♣ اصول ضدعفونی مراکز و تجهیزات جوجه کشی

♣ 3 تا از رایج ترین ضدعفونی کننده ها

کاربردهای ترکیب آمونیوم چهار ظرفیتی

ترکیبات 4 تایی آمونیوم یا کواترنرها، سال‌ هاست که در اکثر ضدعفونی‌کننده‌ها و گندزداها گنجانده شده‌اند و در زمینه‌های مختلف، از مصارف خانگی، کشاورزی و دام و طیور گرفته تا پزشکی و صنعتی استفاده می‌شوند. نمک های آمونیوم چهارتایی که به آنها کوات نیز گفته می شود، برای اهداف مختلفی از جمله به عنوان نگهدارنده، سورفکتانت، عوامل ضدالکتریسیته ساکن و به عنوان مواد فعال در ضدعفونی کننده ها و گندزدا استفاده می شوند. مقدار و نحوه مصرف ترکیبات آمونیوم چهار تایی، عموما بستگی به میزان آلودگی محیط و ابزارآلات دارد.

⇐ موارد مصرف ترکیبات 4 تایی آمونیوم در دامداری: شامل ضدعفونی و گندزدایی سالن های شیردوشی، آغل و گوساله دانی ها، دیواره ها و کف ها و غیره.
⇐ موارد مصرف آمونیوم چهارتایی در مرغداری: شامل گندزدایی و ضدعفونی سالن های پرورش طیور، هچری ها، قفس نگاهداری طیور و غیره.

بایوساید بنزالکونیوم کلراید

بنزالکونیوم کلراید یا آلکیل دی متیل بنزیل آمونیوم کلرید، یک ترکیب مهم از آمونیوم چهارتایی و متعلق به گروه سورفکتانت های کاتیونی است. این ماده در مواد ضدعفونی کننده و شوینده ها استفاده می شود. بنزالکونیوم کلرید هم یک بیوسید و هم یک ماده فعال آفت کش است.

کاربردهای بنزالکونیوم کلرید

بنزالکونیوم کلراید در درجه اول به عنوان یک عامل نگهدارنده و ضدمیکروبی و در درجه دوم به عنوان یک سورفکتانت استفاده می شود. ویژگی و خواص بنزالکونیوم کلراید، موجب شده است که از این ماده برای کشتن میکروارگانیسم ها و مهار رشد آنها استفاده شود. به همین دلیل اغلب به عنوان یک عنصر در دستمال مرطوب ضدباکتری دست، کرم های ضدعفونی کننده و پمادهای ضد خارش ظاهر می شود.
کاربرد دی متیل بنزالکونیوم کلراید در صنعت دام و طیور همچون آمونیوم چهارتایی، در ضدعفونی محیط های دامی و ابزارآلات و دستگاه هاست. یکی از مزایای استفاده از بنزالکونیوم کلراید، خشک شدن سریع آن است. به عبارت دیگر، نفوذپذیری کلرید بنزالکونیوم در سطوح آلوده، به اندازه ای است که حتی در مدت زمان کوتاه تماس، می تواند تمام میکروارگانیزم ها را از بین ببرد.

عوارض جانبی و خطرات بنزالکونیوم کلراید

شناسایی مخاطرات بنزالکونیوم در سلامتی پیشتر صورت پذیرفته است. اثرات قرار گرفتن در معرض کوتاه مدت، بنزتونیم کلرید برای چشم ها تحریک کننده و برای پوست خورنده است. اثرات طولانی مدت قرار گرفتن در معرض مکرر ممکن است باعث درماتیت شود. استفاده از بنزالکونیوم کلراید در دام و طیور، به گونه ای است که تماس مستقیم با چشم، پوست، مجرای تنفسی و دهان آن نداشته باشد.

میزان مصرف بنزالکونیوم کلراید در ضدعفونی کننده های دام و طیور

رایج ترین دوز مصرفی این ماده برای صنابع دام و طیور، 20% است. مکانیزم اثر بنزوآلکونیوم کلراید 20% به گونه ای است که در مدت زمان کوتاه کلیه عوامل بیماری زا از جمله: سالمونلا انیتیریدیس، سالمونلا اینفانتیس و سالمونلا تیفی موریوم را از محیط زندگی دام و طیور حذف می کند.

مکانیزم اثر بنزالکونیوم کلراید 20% بر پاتوژن ها

کلام آخر:

در پایان، لازم به ذکر است تشخیص عوامل مختلف در انتخاب ترکیبات آمونیوم چهار تایی یا هر ضدعفونی کننده یا گندزدای دیگر برای صنایع دام و طیور بسیار مهم است. هر فرمول آمونیوم چهارتایی برای یک موقعیت خاص مزایا و معایب خود را دارد. انتخاب فرمولاسیون ثبت شده برای یک پاتوژن خاص بسیار مهم است. همچنین انتخاب درصد درست بنزالکونیوم کلراید برای از بین بردن میکروارگانیزم های موجود در محیط های پرورش دام و طیور از اهمیت خاصی برخوردار است. محصول آرال بنزال شرکت آرال شیمی، با ایجاد فرمولاسیونی خاص، موثر و بادوام از بنزالکونیوم کلراید، قابل استفاده برای گندزدایی بخش های مختلف مرغداری و دامداری است.