روش های شستشو و ضدعفونی کردن میوه و سبزیجات

شستشو و ضدعفونی کردن میوه و سبزیجات تازه، برای اطمینان از ایمنی مواد غذایی با حذف پاتوژن های مضر مانند E. coli و سالمونلا، کاهش باقی مانده آفت کش ها، و از بین بردن کثیفی یا زباله هایی که ممکن است حاوی آلاینده ها باشند، ضروری است. همچنین خطر آلودگی متقابل را به حداقل می رساند و به حفظ کیفیت و تازگی محصول کمک می کند. اقدامات مناسب، مانند شستشو با آب تمیز، استفاده از مواد ضدعفونی کننده مناسب برای مواد غذایی و خشک کردن کامل سبزیجات، تضمین می کند که آنها برای مصرف ایمن و بهداشتی هستند و در برابر بیماری های ناشی از غذا محافظت می کنند. این مقاله، ضمن ارائه انواع روش شستشوی میوه و سبزی، محصول ارگانیک فوداسیب، بعنوان یک ماده موثر و ایمن برای شستشو و ضدعفونی میوه و سبزیجات را معرفی خواهد کرد.

---

همچنین بخوانید:

♣ پیشگیری از مسمومیت غذایی با ضدعفونی خطوط تولید

♣ تاثیر ضدعفونی کننده میوه و سبزی در ماندگاری آن

---

چرا شستشو و ضدعفونی میوه و سبزیجات ضروری است؟

میوه ها و سبزیجات قبل از اینکه وارد شهرها یا کشورهای شما شوند، سفر بسیار زیادی را پشت سر می گذارند. آن ها در طول مسیر، مواد ناسالم بسیاری از قبیل موم، خاک، و آفت کش های شیمیایی را جمع آوری می کنند. همچنین می توانند دارای پاتوژن هایی باشند که باعث بیماری های ناشی از غذا می شوند. این میکروب‌های مضر شامل سالمونلا، ای کولای و لیستریا هستند. رعایت نکات زیر، گامی موثر در پیشگیری از ابتلا به بیماری هاست:

• حتی اگر قصد خوردن پوست میوه را ندارید، شستشوی آن ضروری است. هنگامی که میوه ها و سبزیجات را برش می دهید، میکروب های روی پوست می توانند وارد آنها شده و موجب آلودگی آن میوه گردند.

2 روش شستشو و ضدعفونی سبزیجات و میوه

دو روش متداول برای شستشوی میوه و سبزی وجود دارد. محصولات نرم تر یا سبزی های برگ دار باید با استفاده از روش خیساندن تمیز شوند. در حالی که سبزیجات با پوست سفت تر را می توان با استفاده از محلول اسپری تمیز کرد. در زیر، دو روش شستشو و ضدعفونی میوه و سبزیجات ارائه شده است.

1) شستشوی میوه و سبزی به روش خیساندن:

استفاده از روش خیساندن برای شستن محصولات برای میوه هایی که بافت فشرده دارند مانند توت ها و سبزیجات دارای شکاف مانند کلم بروکلی ایده آل است. خیساندن نه تنها باعث خلاص شدن از شر میکروب ها یا مواد شیمیایی مضر می شود، بلکه می توان از آن برای احیای محصول برای طعم بهتر و عمر طولانی تر استفاده کرد. اگر میوه ها و سبزیجات محلی و ارگانیک خریداری می کنید که حاوی مواد شیمیایی یا مواد نگهدارنده مضر نیستند، می توانید از آب گرم برای شستشوی محصولات خود استفاده کنید.

مراحل شستشوی میوه و سبزی به روش خیساندن

هنگام روش خیساندن، باید مراحل زیر را گام به گام دنبال کرد:

1. سینک را ضدعفونی کنید، دست‌ها را بشویید و از آب و صابون برای تمیز کردن تمام قسمت‌هایی که با محصولات تازه‌تان در تماس هستند، استفاده کنید.
2. ‌سینک را با محلول ضدعفونی کننده میوه و سبزی رقیق شده یا محلول سرکه پر کنید. (نسبت محلول شوینده به آب 1:30 باشد).
3. سبزیجات را حداقل 30 ثانیه خیس کنید.
4. ‌آنها را در یک آبکش بریزید و در حالی که با آب سرد آبکشی کنید، محصول را با دست بمالید و بگذارید در هوا خشک شود.

2) شستشوی میوه و سبزی به روش اسپری:

برای محصولاتی با پوست سفت‌تر مانند بادمجان، سیب‌زمینی یا خیار می‌توانید از اسپری و اسکراب برای تمیز کردن کامل آلودگی و آفت‌کش‌ها استفاده کنید. این روش همچنین برای میوه ها و سبزیجات بزرگتر و صاف و بدون شکاف یا ترک ایده آل است.

مراحل شستشوی میوه و سبزی به روش اسپری

برای شستشو و ضدعفونی سبزیجات و میوه ها به روش اسپری، باید مراحل زیر را انجام داد:

1. دست ها و تمام قسمت هایی که با محصولات تازه شما در تماس هستند را با آب و صابون بشویید.
2. یک بطری اسپری را با محلول ضدعفونی میوه و سبزی پر کنید و تمام سطح هر سبزی یا میوه را محلول پاشی کنید.
3. ‌اجازه دهید محلول حداقل 30 ثانیه روی محصول بماند.
4. از دستان خود یا یک برس پاک کننده سبزیجات برای تمیز کردن محصول استفاده کنید و محلول را زیر آب جاری سرد بشویید.
   

   ---

مقالات مرتبط:

♣ چگونه میوه و سبزیجات سالم داشته باشیم

♣ راهکارهای صحیح ضدعفونی میوه و سبزیجات

---

نکات مهم در شستشو و ضدعفونی میوه و سبزیجات

شستن موثر میوه ها و سبزیجات قبل از خوردن آنها در واقع بسیار ساده تر از آن چیزی است که تصور می کنید. در این بخش نحوه صحیح و ایمن شستشوی میوه و سبزی ذکر شده است:

• همیشه قبل از شروع کار، دست های خود را بشویید. در غیر این صورت قبل و بعد از ضدعفونی کردن، میکروب ها را به طور تصادفی از دستان خود به محصولات منتقل می کنید.
• میوه و سبزی را بلافاصله پیش از مصرف نشویید. رطوبت یک زیستگاه عالی برای رشد باکتری ها است. اگر میوه ها و سبزیجات را قبل از اینکه آماده مصرف کنید، ضدعفونی کنید، موجب ایجاد رشد محیط باکتری های اضافی خواهد شد. این باکتری ها لزوما خطرناک نیستند، اما می‌توانند روند خراب شدن محصولات را تسریع بخشد.
• برای شستشوی میوه و سبزی، از آب سرد استفاده کنید.
• اگر کاهو، کلم یا سبزی های برگدار مشابه را ضدعفونی می کنید، قبل از ضدعفونی کردن، لایه بیرونی سبزی ها را جدا کنید. قبل از تمیز کردن، برگ های دیگر میوه ها و سبزیجات را نیز جدا کنید و از شر هر لکه آسیب دیده یا کبودی که می تواند محل نگهداری باکتری ها باشد خلاص شوید.
• برای مواردی مانند سیب، سیب زمینی، هویج و سایر میوه ها و سبزیجات سفت، از برس سبزیجات در حین شستشو با آب سرد استفاده کنید. برای محصولات نرم‌تر مانند انواع توت‌ها، گوجه‌فرنگی و قارچ، از دستان خود برای مالش ملایم در حین آبکشی استفاده کنید.
• بسیاری از میوه‌ها و سبزیجات متخلخل هستند، به این معنی که یک ماده خارجی می تواند به راحتی به داخل آن ها نفوذ کنند. پس باید از مواد ضدعفونی کننده مطمئن برای شستشو و ضدعفونی میوه و سبزیجات استفاده کرد.

از چه موادی برای شستشو و ضدعفونی سبزیجات و میوه استفاده می شود؟

طبق گفته سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) و مراکز کنترل بیماری (CDC)، استفاده از آب معمولی برای شستشوی میوه و سبزی شدیدا منع شده است. از این رو برخی افراد از سرکه، نمک، جوش شیرین و غیره برای شستشو و ضدعفونی میوه و سبزیجات استفاده می کنند. محبوب ترین عامل ضد عفونی کننده، کلر (هیپوکلریت سدیم) است که به صورت اسپری یا غوطه ور کردن استفاده می شود. اما از آنجایی که این مواد ممکن است بقایایی بر روی میوه و سبزی برجای بگذارند، عموما از ضدعفونی کننده های جایگزین استفاده می شود. برخی از این مواد عبارتند از: بلیچ، دی اکسید کلر، ازن، اتانول، پراکسید هیدروژن، پراستیک اسید، اسیدهای آلی و آب الکترولیز.

مزایای کاربرد ضدعفونی کننده میوه و سبزی برای شستشو و ضدعفونی سبزیجات

ضدعفونی کننده میوه و سبزی پراستیک اسید 15 درصد (PAA) است. محلولی فودگرید است که در سورتینگ میوه و سبزی برای کارخانجات بسته بندی میوه و سبزی خشک و صادراتی استفاده می شود. از مزایای آن نسبت به سایر مواد شستشو و ضدعفونی سبزیجات، می توان موارد زیر را برشمرد:

• پراستیک اسید یکی از قوی ترین و موثرترین اکسید کننده هاست. پتانسیل اکسیداسیون آن از کلر و دی اکسید کلر بیشتر است. این قدرت اکسید کنندگی در برابر طیف گسترده ای از میکروارگانیسم های بیماری زا مانند لیستریا، سالمونلا، وبا و E. coli و غیره بسیار موثر است.
• مواد فعال موجود در این ماده پس از کشتن میکروارگانیسم ها، به طور کامل تجزیه و ناپدید می شوند. هنگامی که پراستیک اسید در آب حل می شود، به پراکسید هیدروژن و اسید استیک تجزیه می شود که به آب، اکسیژن و دی اکسید کربن تجزیه می شود. این محصولات غیر سمی هستند و می توانند به راحتی در آب حل شوند. این بدان معناست که این ماده هیچ گونه باقیمانده شیمیایی روی میوه و سبزیجات باقی نمی گذارند.
• هنگامی که از ضدعفونی کننده میوه و سبزی پراستیک اسید (فوداسیب) استفاده می شود، میوه ها و سبزیجات تصفیه شده پس از ضدعفونی و قبل از بسته بندی نیازی به شستشوی مجدد با آب شیرین ندارند. بدین ترتیب کارخانجات تولید میوه و سبزی، می توانند در مصرف آب و زمان صرفه جویی کنند. همچنین نیازی به صرف هزینه اضافی برای نصب تجهیزات مرحله شستشوی آب آشامیدنی ندارند.

تفاوت عملکرد پراستیک اسید با بلیچ، کلر و ازن در ضدعفونی میوه و سبزی

یکی از مزایای استفاده از ضدعفونی کننده میوه و سبزی پراستیک اسید نسبت به بلیچ این است که؛ پراستیک اسید تحمل بسیار بالاتری در برابر بار آلی دارد. ترکیبات آلی به سختی بر فعالیت آن در آب تأثیر می گذارد. اما بلیچ در حضور بار آلی بالا به سرعت تجزیه می شود. لذا برای حفظ غلظت موثر آن در آب شستشو، باید بلیچ را به طور مداوم به آب شستشو تزریق کرد. بنابراین، مصرف و هزینه ها را افزایش می دهد.

• برخلاف بلیچ، پراستیک اسید، دوستدار محیط زیست است؛ زیرا با مواد آلی برای تشکیل مواد سرطان زا واکنش نمی دهد. اما بلیچ می تواند با مواد آلی تعامل داشته باشد و مواد سرطان زا را تشکیل دهد که برای انسان خطرناک است. همچنین، ممکن است مواد سرطان زا مانند کلروفرم تشکیل دهد که می تواند از زهکش ها به صورت گاز منتشر شود و برای کارگران کارخانه خطرناک باشد.
• یکی از مزایای پراستیک اسید نسبت به کلر و ازن، عدم تشکیل زنگ زدگی است. هنگامی که از کلر برای شستن محصولات تازه استفاده می شود، آب شستشوی میوه و سبزی، به طور مداوم گاز کلر را به محیط کارخانه ساطع می کند. این گاز کلر می تواند اکسید شود و به تجهیزات فرآوری آسیب برساند. اولین نشانه آن ظهور زنگ زدگی بر روی سطوح فلزی در بخش های فرآوری، از جمله تجهیزات فرآوری و سطوح سازه های سورتینگ است. این اثر زنگ زدگی در مورد ازن نیز اعمال می شود. ازن نیز یک اکسید کننده بسیار واکنش پذیر است. بنابراین، می تواند تجهیزات پردازش و سایر سطوح اکسیداتیو در کارخانه فرآوری میوه و سبزی را اکسید و خراب کند.

کلام آخر:

 فوداسیب، یکی از محصولات گندزدای ارگانیک حوزه صنایع غذایی شرکت آرال شیمی است. پس از شستشو و ضدعفونی میوه و سبزیجات با محصول فوداسیب، با اطمینان آن را به مصرف برسانید. زیرا هیچ باقی مانده مضری از خود بر جای نمی گذارد. یکی دیگر از مزایای مهم استفاده از فوداسیب، این است که در شرایط سرد بسیار خوب عمل می‌کند و برخلاف سایر ضدعفونی‌کننده‌ها در دمای سرد، دچار مشکل نمی‌شود. به همین دلیل، استفاده از آن بهترین روش شستشوی میوه و سبزی و بر روی سبزیجات برگ‌دار که از قبل سرد شده‌اند، می باشد.

⇐ بروزرسانی در آذر 1403