آفات و بیماری های باقلا و روش های کنترل آن ها

محصولات لوبیا تحت تأثیر بیماری‌های مختلف ناشی از قارچ‌ها، باکتری‌ها و ویروس‌ها قرار می‌گیرند که می‌تواند به شدت بر عملکرد و کیفیت تأثیر بگذارد. بیماری های قارچی باقلا، به طور معمول باعث ایجاد ضایعات، لکه های روی برگ یا رشد کپک می شود که منجر به برگ زدایی و کاهش گیاه می شود. بیماری‌های باکتریایی مانند سوختگی معمولی و هاله‌سوختگی، ضایعات آغشته به آب و زردی روی برگ‌ها و غلاف‌ها ایجاد می‌کنند، در حالی که عفونت‌های ویروسی لوبیا باعث خال‌خالی شدن برگ‌ها، توقف رشد و بدشکلی غلاف‌ها می‌شوند. در این مقاله، به بررسی انواع بیماری های باقلا می پردازیم و در ادامه، محصول قارچکش ارگانیک اگروسیب، را معرفی خواهیم کرد.

خصوصیات گیاه باقلا

باقلا، (Vicia faba) یک گیاه حبوبات از خانواده Fabaceae است که عمدتاً برای لوبیاهای خوراکی آن کشت می‌شود. اغلب، ساقه های متعددی از قاعده گیاه منشاء می گیرند. برگ های مرکب اغلب پهن، بیضی شکل و به صورت گروه های 6 برگچه ای به یک ساقه می آیند. گل ها، سفید با نشانه های بنفش هستند. از هر خوشه گل بین 1 تا 4 غلاف ایجاد می شود. باقلا می تواند سیاه مایل به سبز، قهوه ای یا سیاه باشد. منشا آن از دریای مدیترانه یا جنوب غربی آسیا است.

موارد کاربرد باقلا

باقله برای مصرف حیوانی و انسانی، پیشروی خاک و مصارف دارویی کشت می شود. می توان آن را به صورت تازه، خشک، کنسرو شده یا به عنوان جایگزینی برای گوشت و شیر بدون چربی سرو کرد. سایر کاربردهای آن به شکل زیر است:

• باقلا معمولا به عنوان علوفه (برگ، مواد گیاهی) یا سیلویی (علوفه تخمیر شده و با رطوبت بالا) برای حیوانات استفاده می شود.
• استفاده از باقالی به عنوان یک محصول پوششی بهاره امکان محافظت در برابر فرسایش را فراهم می کند.
• می توان آن را به عنوان کود سبز در خاک کشت کرد.
• ریشه عمودی آن می تواند خاک سخت فشرده شده را بشکند.

شرایط کاشت باقلا

باقالا یک محصول فصل خنک است و باید در اوایل بهار یا اواخر تابستان کشت شود. همچنین زمان سمپاشی باقالا برای کنترل آفات باقلا و استفاده از کودها برای کنترل بیماری های باقلا حایز اهمیت است. خاک باید به خوبی زهکشی گردد، در آفتاب کامل و با کمپوست فراوان کشت شود. خاک قلیایی می تواند باعث کلروز آهن شود. باقلا در دمای خاک بین 5/15 تا 3/18 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارد و در دمای زیر 4/4 درجه سانتیگراد یا بالاتر از 8/23 درجه سانتیگراد به خوبی رشد نمی کند. به ویژه در طول تابستان به دمای بالا حساس است که باعث عدم تولید گیاهان می شود.

نکات لازم در حین کشت باقلا:

باقلا در یک خاک حاصلخیز و با زهکشی خوب با pH 6 تا 75/6 زیر نور کامل خورشید بهترین رشد را دارد. کاشت بذر باقالی در فصل بهار در خاک قابل کشت و دمای بالاتر از 4/4 درجه سانتیگراد، انجام می شود. دمای بهینه برای جوانه زنی بین 10 تا 21 درجه سانتیگراد است. کاشت دوم را می توان در اوایل پاییز در مناطقی با زمستان های معتدل انجام داد. سایر نکات، به شرح زیر است:

• بذرها باید در عمق 5/2 تا 5 سانتی متر و فاصله ردیفی 5/7 تا 15 سانتی متر کاشته شوند.
• گیاهان باقلا، بوته مانند هستند اما می توانند نسبتاً بلند شوند. برای جلوگیری از ریزش آنها به دلیل سنگینی غلاف ها، نیاز به حمایت دارند.
• خاک باید در طول گلدهی مرطوب نگاه داشته شود تا از رشد بهینه غلاف اطمینان حاصل شود.
• اگر گیاهان در طول دوره خشکی به گل رسیدند، زمین را باید کاملا خیس کرد.
• از آنجایی که باقله، حبوبات است، تا زمانی که ندول‌های ریشه کافی داشته باشند، نیازی به کود اضافی ندارند.
• بذر باقلا را می توان با گذاشتن غلاف روی گیاه (تا زمان شروع چروکیدگی)، با چیدن و آویزان کردن خشک کرد.
• باقالا ریشه های کم عمقی دارد، بنابراین هنگام بیل زدن باید از آسیب به ریشه ها جلوگیری شود.
• هر گونه بقایای گیاهی قدیمی باید از منطقه برداشته شود. زیرا ممکن است میزبان ارگانیسم های بیماری های باقلا باشد.
• برای اطمینان از اینکه خاک باعث انتقال بیماری های باقلا نمی شود، باید سالانه تناوب زراعی را انجام داد.

---

 مقالات مرتبط:

♣ هرآنچه که باید در مورد سم آفت کش و انواع آن بدانید!!

♣ جوانه زنی بذر و عوامل موثر بر آن

---

بیماری های باقلا

بیماری های باقلا در سه دسته باکتریایی، قارچی و ویروسی وجود دارند. در بخش بعدی، به جزئیات این بیماری ها می پردازیم:

الف) بیماری های باکتریایی باقلا

♦ لکه قهوه ای باقلا Pseudomonas syringae

نشانه ها: نوعی از بیماری های باقلا است که لکه های نکروزکوچک و قهوه ای روی برگها ظاهر می شود. این لکه ها ممکن است توسط ناحیه ای از بافت زرد احاطه شده باشد. لکه های آغشته به آب روی غلافها که قهوه ای و نکروز می شوند. غلاف ها ممکن است در ناحیه عفونت پیچ خورده و کج شوند.

♣ کنترل: تناوب زراعی در محصولات داشته باشید. پس از برداشت محصول باقالی، بقایای محصول را از مزارع بردارید.

♦ بلایت یا سوختگی باقلا Xanthomonas campestris

نشانه ها: نوعی از بیماری های باقلا است که لکه های آغشته به آب روی برگ ها بزرگ و نکروزه می شوند. لکه ها ممکن است توسط ناحیه ای از تغییر رنگ زرد احاطه شوند. ضایعات به هم می پیوندند و ظاهری سوخته به گیاه می دهند. ممکن است ضایعه دایره ای، فرورفته، قرمز قهوه ای روی غلاف ها وجود داشته باشد.

ضایعات غلاف ممکن است در شرایط مرطوب ترشح کنند. باکتری ها در بقایای محصول زمستان گذرانی می کنند. بیماری در شرایط آب و هوایی گرم و مرطوب بیشترین گسترش را دارد.

♣ کنترل: انواع مقاوم بذر باقله کاشته شود. قبل از کاشت بذرها با آنتی بیوتیک مناسب درمان شود تا باکتری ها از بین بروند. قبل از ظهور علائم، گیاهان با قارچکش محافظ مناسب بر پایه مس اسپری شوند.

ب) بیماری های قارچی باقلا

♦ زنگ باقلا Uromyces viciae-fabae

نشانه ها: زنگ باقلا نوعی از بیماری های باقلا است که از طریق قارچ منتقل می شود. لکه های تیره و کوچک پودری روی برگها و ساقه ها ظهور می یابند. هاگ قهوه ای تیره در زیر برگها تشکیل می شوند. نهایتا آلودگی شدید باعث ریزش و از بین رفتن برگها می شود. ظهور زنگ باقالا توسط شرایط گرم و مرطوب تسریع می یابد. در زمستان، قارچ روی بقایای محصول در زمین می ماند.

♣ کنترل: پس از برداشت، بقایای محصول جمع آوری شوند. برگ های آلوده از گیاه جدا شود. برای کنترل بیماری، از یک قارچکش محلول پاش مناسب استفاده شود. از آبیاری هوایی خودداری شود. برای باز کردن تاج گیاه و بهبود گردش هوا در اطراف شاخ و برگ آن، از داربست استفاده گردد. از کودپاشی بیش از حد نیتروژن جلوگیری شود.

♦ پوسیدگی ریشه باقلا(فوزاریوم باقلا) Fusarium Saloni

نشانه ها: پوسیدگی ریشه باقالا، یکی دیگر از خطرناکترین بیماری های باقلا است.

موجب توقف رشد گیاه، زرد شدن برگهای پایه نکروزه، رگه های قهوه ای، قرمز یا سیاه روی ریشه ها می شود. ضایعات ممکن است در بالای خط خاک گسترش یابد. خسارات ناشی از این بیماری در خاک های گرم و فشرده، رطوبت محدود خاک و حاصلخیزی ضعیف خاک بیشتر می شود.

♣ کنترل: بیش از یک بار در هر دوره 5 ساله در یک منطقه کاشته نشود. قبل از کاشت بذرها با قارچکش مناسب ضدعفونی شود.

 

---

همچنین بخوانید:

♣ انواع سم قارچ کش مناسب برای کشاورزی

♣ نماتدکش چیست؟

---

 

♦ کپک پودری باقلا Erysiphe pisi

نشانه ها: از جمله بیماری های باقلا است که به شکل لکه های زرد در سطح فوقانی برگها ظاهر می شود. مناطق خاکستری و سفید پودری که با هم ترکیب می شوند تا کل گیاه را بپوشانند.

اگر گیاه به شدت آلوده شده باشد، ممکن است به رنگ آبی روشن یا خاکستری درآید. در زمستان قارچ روی بقایای گیاه یا میزبان جایگزین می ماند. هوای گرم و خشک با شب های خنک منجر به تشکیل شبنم شده و ظهور بیماری را تسریع می کنند.{برای آگاهی بیشتر از انواع بیماری کپک پودری به مقاله “سفیدک پودری: روش های پیشگیری و درمان” مراجعه شود}

♣ کنترل: گونه های مقاوم بذر باقالی کاشته شود، به ویژه اگر کاشت دیر انجام گردد و از آبیاری هوایی استفاده شود. (قارچ ها از برگ ها شسته شود و زنده ماندن آن ها کاهش یابد). گیاه باقالا در اسرع وقت کشت شود. برای کنترل آلودگی های سنگین بیماری های باقلا، ممکن است استفاده مداوم از گوگرد مورد نیاز باشد.

♦ لکه شکلاتی باقلا Botrytis fabae, Botrytis cinerea

نشانه ها: لکه شکلاتی باقلا از رایج ترین نوع بیماری های باقلا است. علائم بیماری می تواند تهاجمی یا غیر تهاجمی باشد. در حالت غیر تهاجمی، ضایعات کوچک قهوه ای قرمز بر روی برگ گیاه است.

ممکن است در ساقه ها و غلاف های باقله نیز وجود داشته باشد. تحت رطوبت بالا بیماری به مرحله تهاجمی تبدیل شده، ضایعات جمع شده و در میسلیوم کرکی پوشانده می شوند. تکه های بزرگی از بافت می تواند نکروزه شود و از بین برود.

♣ کنترل: کنترل باید با هدف جلوگیری از مرحله تهاجمی بیماری باشد که می تواند با کاهش رطوبت حاصل شود. از فاصله مناسب گیاهان برای گردش هوای بهتر در اطراف گیاهان استفاده شود. قارچکش برگ در فصل کشت از باقالا در برابر ابتلا به لکه شکلاتی و سایر بیماری های باقلا محافظت می کند.

علت زرد شدن برگ باقلا چیست؟

اگر برگ های زرد روی باقله دارید، احتمالاً علت آن بیماری های باقلا است. برگ های زرد روی بوته های باقلا در باغ ممکن است دلایل مختلفی داشته باشند. اگرچه شایع ترین علت زرد شدن برگ باقالی به دلیل ویروس موزائیک یا بلیج است.

• باکتری، علت زرد شدن برگ باقلا: اولین علامت مشکل لکه بینی یا خشکی و قهوه ای بودن لبه برگ ها است. این پیشرفت می کند تا کل برگ را در بر بگیرد و باعث می شود شاخ و برگ از بین برود. از بین رفتن برگ، توانایی گیاه را برای جمع آوری انرژی خورشیدی کاهش داده و سلامت باقالی را به حداقل می رساند.
• بلایت، علت زرد شدن برگ باقلا: بلایت، هاله یک بیماری است که باعث ایجاد لکه های زرد گرد می شود. به آرامی با هم ترکیب می شوند و کل برگ را زرد می کنند. باکتری هایی که باعث این بیماری می شوند در خاک زندگی می کنند یا در دانه های آلوده وارد می شوند.
• ویروس، علت زرد شدن برگ باقلا: باقلا های باغی با برگ های زرد می توانند نتیجه یک عفونت ویروسی باشند. ویروس موزاییک ممکن است انواع مختلفی از سبزیجات را تحت تأثیر قرار دهد. علائم اولیه، لکه های چند رنگ روی برگ ها است. جای خود را به یک برگ کاملاً زرد تا قهوه ای می دهد. اگر برگ های بوته یا لوبیا تیره زرد باشد، ممکن است مشکل ویروس باشد. مشکلات ویروسی ممکن است به دلیل سطوح کم مواد مغذی یا حتی آسیب علف کش ایجاد شوند. اما به احتمال زیاد از دانه های آلوده باقالی هستند.

آفات باقلا

حالا که با انواع بیماری های باقلا آشنا شدیم، با ما همراه باشید تا در ادامه، به معرفی انواع آفات باقلا بپردازیم.

1. سوسک Epilachna varivestis

نشانه ها: سوسک باقلا، رایج ترین نوع آفات باقلا است. تکه های نامنظم از آسیب خورندگی در سطح زیرین برگ مشاهده می شود. این تکه ها، باعث خشک شدن سطح بالای برگ می شود. همچنین به برگ های باقلا حالت توری مانند می بخشد. سوسک باقلا، همچنین به گلها و غلاف های کوچک آسیب می رسانند. غلاف ها ممکن است به شدت آسیب ببینند تا از گیاه خارج شوند. حشره بالغ، سوسک قهوه ای-نارنجی با لکه های سیاه است.

♣ کنترل: باید مکان های گذران زمستان، مانند علف های هرز و برگ روی زمین را از بین برد. با این کار می توان گونه های نابالغ را از آسیب سوسک در امان نگاه داشت. لاروهای بزرگسال را می توان با دست جدا کرد. باید تخم ها را از برگ زدود و از بین برد. اگر آلودگی زیاد است، صابون حشره کش به سطح زیر برگ باقلا مالیده شود.

2. شته های Aphis spp

نشانه ها: از نوع رایج آفات باقلا محسوب می شود. حشرات کوچک نرم تن در زیر برگ و یا ساقه های باقلا ظاهر می شوند. معمولاً به رنگ سبز یا زرد هستند، اما ممکن است صورتی، قهوه ای، قرمز یا سیاه باشد. اگر آلودگی به شته زیاد باشد، ممکن است باعث زرد شدن یا کج شدن برگها شود. همچنین ممکن است باعث ایجاد لکه های نکروز در برگها و ساقه ها شود. شته ها ماده ای چسبناک و شیرین مانند عسل ترشح می کنند که رشد کپک را روی باقلا ترغیب می کند.

♣ کنترل: اگر جمعیت شته فقط به چند برگ یا شاخساره محدود شود، می توان آلودگی را با هرس، کنترل کرد. قبل از پیوندزنی، پیوندها از نظر شته بررسی شوند. مالچ های بازتابنده مانند پلاستیک نقره ای رنگ می توانند شته ها را از تغذیه گیاهان بازدارند. گیاهان مقاوم با یک جت قوی آبیاری شوند تا بتوان شته ها را از برگ خارج کرد. روغن های حشره کش مانند روغن چریش یا روغن کانولا معمولاً بهترین روش کنترل آفات باقلا هستند.

3. کرم برگ Lyriomyza spp

نشانه ها: نوعی از آفات باقلا است که مسیرهای (خطوط) نازک، سفید و پیچ در پیچ روی برگ ها ظاهر می شود. حفر سنگین کرم، باعث ایجاد لکه های سفید روی برگ می شود و برگ نابالغ از گیاه جدا می شود. آلودگی زودرس می تواند باعث کاهش عملکرد گردد. کرم برگ بالغ، یک مگس کوچک سیاه و زرد است که در برگ باقلا تخم گذاری می کند. لاروها بیرون می آیند و از از قسمت داخلی برگ تغذیه می کنند.

♣ کنترل: قبل از کاشت باقلا، پیوندها را برای مشاهده علائم آسیب رسانی کرم برگ چک کنند. گیاهان بلافاصله پس از برداشت از خاک خارج شوند. فقط زمانی از حشره کش ها استفاده شود که آسیب های کرم برگ شناسایی شده است. محلول پاشی غیرضروری باعث کاهش جمعیت دشمنان طبیعی آنها می شود.

4. ریشک بال باقلا Frankliniella occidentalis Thrips tabaci

نشانه ها: اگر جمعیت این نوع از آفات باقلا زیاد باشد، برگها مخدوش می شوند. برگها با نوارهای درشت پوشانده شده و ممکن است نقره ای به نظر برسند. برگهای خالدار با مدفوع سیاه دیده می شوند. حشره کوچک (1.5 میلی متر) و باریک است و با استفاده از لنز دستی بهتر مشاهده می شود. ریشک بال¬های بزرگسال، زرد کمرنگ تا قهوه ای روشن و پوره ها کوچکتر و سبک ترند.

♣ کنترل: از کاشت باقلا در کنار پیاز، سیر یا غلات که تعداد زیادی ریشک بال تجمع می یابد، اجتناب شود. در اوایل فصل رشد برای جلوگیری از ریشک بال، از مالچ های بازتابشی استفاده گردد. در صورت مشکل ساز شدن ریشک بال، از حشره کش مناسب استفاده شود.

5. کرم لوله‌ای ریشه‌ Meloidogyne spp

نشانه ها: کرم لوله ای یا نماتد، نوعی از آفات باقلا است. لکه های روی ریشه باقلا تشکیل می شوند که گاها قطر آنها به 3/3 سانتی متر می رسند. نماتد ها موجب کاهش توان باقلا، زرد شدن آن و نهایتا موجب پژمرده شدن آن در هوای گرم می شود.

♣ کنترل: در صورت شناسایی کرم لوله ای در خاک، گونه های مقاوم باقلا کاشته شود. ریشه گیاهان در اواسط فصل بررسی شوند. اگر علائم نشانگر کرم لوله ای است، زودتر از موعد، ریشه گیاهان بررسی گردد. در معرض خورشید قرار دادن خاک، می تواند جمعیت کرم لوله ای را در خاک کاهش دهد.

---

همچنین بخوانید:

♣ آفت کشی مرکبات

♣ انواع بیماری مرکبات

---

علت ریزش گل باقلا چیست؟

مرگ یا علت ریزش گل باقلا، می تواند به دلیل دما یا رطوبت خاک باشد. باقالی در شرایط خنک و مرطوب مانند خاک هایی با کود بسیار زیاد که زهکشی خوبی دارد، رشد می کند. هنگامی که درجه حرارت بیش از حد بالا می رود (بالاتر از 29 درجه سانتیگراد)، گل های لوبیا می ریزند. گرمای زیاد باعث می شود که گیاه باقلا به سختی بتواند خود را زنده نگه دارد و شکوفه هایش را رها سازد.

زمان سمپاشی باقلا

بوته های نیمه رونده باقلا تمایل به رشد بیشتر از آسیب تریپس دارند، بنابراین کنترل لازم نیست. شته‌ها و کنه‌های عنکبوتی را می‌توان با یک شات قوی آب از شلنگ، از گیاه جدا کرد. بهترین راه برای مقابله با کرم‌ها این است که آنها را با هرس‌های کوچک از وسط نصف کرد. مناسب ترین زمان سمپاشی باقالا، در صورت حمله شدید آفات است. ترجیحا به جای استفاده از سموم شیمیایی، از محلول های ارگانیک و روغن های طبیعی در مبارزه با آفات باقلا استفاده شود. محلول ارگانیک را باید روی شاخ و برگ گیاه اسپری کرد تا شروع به چکیدن از گیاه کند. در صورت باقی ماندن آفات باقلا، هر هفته مجدداً تکرار شود. استفاده از روغن های طبیعی تا روز برداشت بی خطر است.

کلام آخر:

در حین کاشت باقلا، از تیمارهای مختلفی همچون قارچ کش، آفت کش و علف کش ها استفاده می شود. استفاده مکرر از مواد شیمیایی برای مهار مشکلات زراعی، موجب آلودگی محصول نهایی برای مصرف کننده می شود. علاوه بر آن، مشکلات محیط زیستی شدیدی را ایجاد می کند. محصول اگروسیب شرکت آرال شیمی، یک محلول ارگانیک و دوستدار محیط زیست است. از این محلول می توان به عنوان کود و ضدعفونی بذر و از بین برنده بیماری های باقلا استفاده کرد. همچنین محلول پراکسیدین کشاورزی، محلول ارگانیک دیگر این شرکت، می تواند برای امسیژن رسانی به خام و تقویت ریشه این محصول، استفاده شود.