انواع قهوه چگونه تولید می شود؟

قهوه به عنوان یکی از پرمصرف‌ترین نوشیدنی‌های جهان، نقش مهمی در زندگی روزمره و فرهنگ‌های مختلف ایفا می‌کند. تولید و فرآوری قهوه شامل مراحل پیچیده‌ای است که کیفیت نهایی این محصول را تعیین می‌کنند. از کشت دانه‌ قهوه در مزارع گرمسیری تا فرآوری دقیق در کارخانه‌ها، نحوه تولید قهوه تأثیر مستقیم بر طعم و عطر آن دارد. همچنین، طبق مقاله اخیر علمی چاپی در دسامبر 2024، روش فرآوری قهوه، تاثیر مستقیمی بر خواص شیمیایی آن دارد. در این مقاله، به بررسی مراحل تولید انواع قهوه در کارخانه و اهمیت استفاده از مواد ضدعفونی‌کننده در فرآیند شستشو و بسته‌بندی آن می‌پردازیم. سپس، محصول فوداسیب را به عنوان یک ماده گندزدای فودگرید، برای ضدعفونی خطوط شستشو، خشک کردن و بسته بندی قهوه، معرفی خواهیم کرد.

همچنین بخوانید:

♣ تولید چای | فرآیند خشک کردن و فرآوری انواع چای

♣ تولید شیر خشک | ضدعفونی خط تولید پودر شیر

تاریخچه پیدایش قهوه

تاریخچه قهوه به قرن نهم میلادی بازمی‌گردد، زمانی که گفته می‌شود یک چوپان اتیوپیایی به نام کالدی متوجه شد که بزهایش پس از خوردن نوعی میوه خاص انرژی بیشتری دارند. این کشف اولیه، منجر به استفاده از دانه‌های قهوه برای تولید نوشیدنی شد. در ابتدا قهوه به شکل خام مصرف می‌شد، اما به تدریج فرآوری و دم‌آوری آن در خاورمیانه رواج یافت. از قرن پانزدهم، قهوه به مناطق مختلف جهان از جمله اروپا و آسیا صادر شد و به یکی از پرطرفدارترین نوشیدنی‌های جهانی تبدیل گردید.

انواع قهوه، خواص و کاربردهای آن

انواع مختلف قهوه، روش آماده سازی و خواص متفاوتی دارند. در جدول زیر، می توانیم این خواص و کاربردها را ببینیم:

مراحل تولید قهوه در کارخانه

یکی از عوامل کلیدی در تولید و فرآوری قهوه، انتخاب دانه‌های باکیفیت در مزارع است. قهوه‌کاران با دقت فراوان دانه‌هایی را که به لحاظ اندازه، رنگ و سلامت مطلوب هستند، انتخاب می‌کنند. این مرحله ابتدایی تأثیر زیادی بر کیفیت نهایی قهوه دارد. استفاده از روش‌های ارگانیک در کشت و برداشت نیز می‌تواند بر افزایش کیفیت و کاهش تأثیرات زیست‌محیطی مؤثر باشد. تولید قهوه در کارخانه شامل چند مرحله اساسی است که به دقت اجرا می‌شود تا محصول نهایی با کیفیتی بالا به دست آید:

1. شستشو و جداسازی: دانه‌های قهوه ابتدا شستشو و ناخالصی‌ها مانند برگ و خاک از آن‌ها جدا می‌شود.
2. پالپ‌زدایی: پوشش بیرونی دانه‌ها از طریق دستگاه‌های خاص جدا می‌شود.
3. تخمیر: دانه‌ها به مدت مشخصی در مخازن تخمیر قرار می‌گیرند تا لایه‌های چسبنده باقی‌مانده از بین برود.
4. خشک کردن: دانه‌های قهوه خشک می‌شوند تا رطوبت آن‌ها به سطح مطلوب کاهش یابد.
5. پوست‌کنی: لایه نازک محافظ روی دانه‌ها برداشته می‌شود.
6. درجه‌بندی و بسته‌بندی: دانه‌ها براساس اندازه و کیفیت درجه‌بندی و در نهایت بسته بندی می شوند.

انواع روش‌های خشک کردن و فرآوری دانه قهوه

پس از برداشت، گیلاس های قهوه به مخازن شناور منتقل می شوند تا رسیدن آن ها بررسی شود. میوه نارس تمایل به شناور شدن به سمت بالا دارد و سپس از دسته جدا می شود. در مرحله بعد، چهار روش اصلی برای پردازش قهوه وجود دارد که هر یک بر شیرینی، عطر، اسیدیته و بدن دم نهایی تأثیر می گذارد. خشک کردن قهوه یکی از مراحل کلیدی در فرآوری آن است و می‌تواند به روش‌های مختلفی انجام شود:

الف) فرآوری طبیعی دانه قهوه:

فرآوری طبیعی شامل رها کردن گیلاس روی بسترهای خشک کن است و هر یک از لایه های میوه اطراف لوبیا هنوز دست نخورده باقی مانده است. در طی چند هفته، لوبیاها در معرض مواد قندی و موسیلاژ میوه قرار می گیرند و به تدریج تخمیر می شوند. پس از خشک شدن، لوبیاها به صورت مکانیکی پوست گرفته می شوند تا لایه های دیگر جدا شوند. این قهوه‌هایی با بدنه سنگین، شربتی و شیرین با نت‌های روشن میوه و شکلات تولید می‌کند. با این حال، لوبیاها در یک دسته ممکن است در نتیجه فرآیند تخمیر کنترل نشده از نظر کیفیت و طعم ناسازگار باشند.

ب) فرآوری دانه قهوه شسته:

در حین فرآوری شستشو، دستگاه های خمیرسازی به طور مکانیکی دانه های گیلاس قهوه را جدا می کنند و آنها را به مخازن آب منتقل می کنند تا شسته شوند. لوبیاها معمولاً به مدت 12 تا 24 ساعت خیس می شوند تا باقی مانده موسیلاژ چسبیده به لوبیا از بین برود. پس از تمیز کردن، آنها را به مدت چند هفته در حالت خشک قرار می دهند و سپس پوست می کنند. این فرآیند بدون شک سریع است، اما انرژی و آب فشرده است. قهوه‌های  شسته حاوی نت‌های تمیز، ترد و گلی هستند و از نظر بدنه سبک‌تر از قهوه‌های فرآوری طبیعی هستند. در این مرحله، می توان از یک گندزدای ارگانیک استفاده کرد.

ج) فرآوری دانه قهوه به روش عسل:

گیلاس های قهوه از داخل یک خمیر عبور می دهیم و دانه های آغشته به مقادیر مختلفی از موسیلاژ (“عسل”) ، خشک می شوند. این روش غیرمعمول، از مرحله خیساندن موسیلاژ استفاده می کند که در فرآوری شستشو صرف نظر می کند و کمی میوه باقی می ماند تا دانه ها هنگام خشک شدن، تخمیر شوند. سپس پوست لوبیاها پوست جدا می شوند. قهوه های فرآوری با عسل، دارای طعمی متنوع و پیچیده، با نت های شیرین غنی آلو و بادام، کمی اسیدی و بدنی صاف هستند.

د) فرآوری دانه قهوه با پوسته مرطوب:

در این روش که نام دیگر آن، قهوه «نیمه شسته» است، دانه‌های بدون پوست مرطوب، با استفاده از دستگاه‌های خمیرسازی از گیلاس‌هایشان جدا می‌شوند. سپس، به مخازن پلاستیکی منتقل می‌شوند که موسیلاژ مرطوب آن، هنوز دست نخورده است. این یک لایه ضخیم در اطراف لوبیا ایجاد می کند که سپس در پوست کنده جدا می شود و آنها را می گذاریم تا خشک شوند. لایه برداری مرطوب فرآیندی سریع و کارآمد به دلیل کاهش زمان خشک شدن است که برای آب و هوای مرطوب ایده آل است. قهوه های با پوسته مرطوب معمولا دارای نت های آجیلی، خاکی و اسیدیته کم هستند.

لزوم استفاده از مواد ضدعفونی‌کننده در فرآیند شستشو و بسته‌بندی قهوه

در فرآیند تولید و فرآوری قهوه، استفاده از مواد گندزدا اهمیت بسیاری دارد. شستشوی اولیه دانه‌ها برای حذف میکروب‌ها و آلودگی‌ها ضروری است. مواد ضدعفونی‌کننده، باعث کاهش خطر آلودگی‌های میکروبی می‌شوند که ممکن است کیفیت قهوه را تحت تأثیر قرار دهند. در بخش بسته‌بندی نیز از این مواد برای اطمینان از تمیزی محیط و افزایش ماندگاری قهوه استفاده می‌شود. رعایت اصول بهداشتی در این مراحل نه تنها به حفظ کیفیت محصول کمک می‌کند، بلکه سلامت مصرف‌کننده را نیز تضمین می‌کند.

تأثیر نحوه فرآوری بر طعم و کیفیت قهوه

طعم و عطر قهوه به شدت تحت تأثیر نحوه فرآوری آن قرار دارد. به عنوان مثال، روش تخمیر می‌تواند ترکیبات شیمیایی دانه‌ها را تغییر دهد و به ایجاد طعم‌های خاصی منجر شود. همچنین، درجه رطوبت نهایی دانه‌ها و روش خشک کردن می‌تواند بر میزان اسیدیته و تلخی قهوه تأثیرگذار باشد. انتخاب دقیق روش‌های فرآوری می‌تواند به تولید قهوه‌هایی با طعم منحصربه‌فرد کمک کند.

فناوری‌های نوین در فرآوری دانه قهوه

در سال‌های اخیر، استفاده از فناوری‌های پیشرفته در فرآوری قهوه نقش چشمگیری در بهبود کیفیت و افزایش بهره‌وری داشته است. دستگاه‌های اتوماتیک برای درجه‌بندی، پوست‌کنی و بسته‌بندی دانه‌های قهوه به کار می روند که دقت و سرعت بالایی دارند. همچنین، استفاده از نرم‌افزارهای مدیریتی برای ردیابی مراحل مختلف تولید و تضمین کیفیت محصول نهایی رایج است. این فناوری‌ها، به کاهش هزینه‌ها و افزایش استانداردهای بهداشتی کمک می‌کنند.

کلام آخر:

تولید و فرآوری قهوه فرآیندی پیچیده و حساس است که نیازمند رعایت اصول فنی و بهداشتی می‌باشد. از نحوه تولید قهوه در کارخانه تا استفاده از مواد ضدعفونی‌کننده و انتخاب روش مناسب خشک کردن، همه این مراحل در بهبود کیفیت نهایی محصول نقش دارند. دانه های قهوه از مرحله چیدن، دارای گرد و غبار و بعضا لارو حشرات و یا اسپورهای قارچی هستند. در صورت عدم استفاده از محلول ضدعفونی کننده، محصول نهایی نه تنها کیفیت مطلوبی ندارد، بلکه طول عمر و دوام بالایی نیز ندارد. .شرکت آرال شیمی، تولید کننده محصول گندزدای فوداسیب است. این محلول فودگرید، می تواند از مرحله شستشوی دانه قهوه تا کلیه مراحل فرآوری و بسته بندی در خطوط تولید قهوه به کار رود و انواع پاتوژن ها و میکروارگانیزم های بیماری زا را از بین می برد.