آلودگی آب کشتی ها و بنادر

 بنادر و کشتی ها، برای جامعه مدرن، حیاتی هستند و منافع اقتصادی قابل توجهی را برای مردم در مقیاس های ملی و بین المللی ایجاد می کنند. این بنادر علیرغم مزایای قابل توجهی که ارائه می دهند، مجموعه ای از اثرات منفی مانند هوا، آب، خاک، زباله، آلودگی صوتی، نور و بیولوژیکی و همچنین نفوذهای بصری و جدایی جامعه را ایجاد می کنند. آلودگی یک اثر منفی قابل توجه بنادر است که می تواند با حمل و نقل در بندر، استفاده از زمین بندر و تأثیر حمل و نقل به و از بنادر ایجاد شود. برخی از این اثرات منفی محیط زیستی، ممکن است تأثیرات جهانی مانند انتشار گازهای گلخانه ای ایجاد کنند. یکی از موثرترین راهکارهای رفع این آلودگی ها، سولفورزدایی از سوخت کشتی ها است. در این مقاله، به بررسی آلودگی های آب و هوا ناشی از سوخت کشتی ها می پردازیم.

لزوم کنترل آلودگی های زیست محیطی در بنادر

 آلایندگی ناشی از احتراق ناقص سوخت، تقسیم حرارتی HC، دمای بالای احتراق در سیلندر موتورها یا اکسیداسیون گوگرد (S) در ترکیب سوخت از مهمترین کانال های ایجاد آلودگی آب و هوا هستند. علاوه بر این، حمل و نقل دریایی در نتیجه انتشار CO2 و سایر انتشاراتی که تولید می کند، مانند NOx ،SOx، متان (CH4)، PM وکربن سیاه (BC) بر آب و هوا و کیفیت هوا نیز تأثیر دارد. بنادر، مقادیر زیادی از مواد فله مانند سنگدانه ها، مواد غذایی، کود و محصولات چوبی را جابجا می کنند. این مواد در شرایط خشک و باد ناگزیر منجر به رانش گرد و غبار به مناطق مجاور می شود. این آلودگی باعث ایجاد مجموعه ای از اثرات زیست محیطی می شود، می تواند به طور جدی بر سلامت کارگران تأثیر بگذارد و به طور قابل توجهی به آلودگی هوای منطقه از کشتی ها و بنادر کمک می کند.

منابع مختلف آلودگی که توسط بنادر و کشتی رانی به محیط زیست وارد می شود، در جدول زیر قابل نمایش است:

آلودگی آب و هوا ناشی از حمل و نقل دریایی

آلودگی آب و هوای ناشی از حمل و نقل دریایی یکی از آلودگی های مهم محیط زیستی است که کمتر بدان توجه می شود. این در حالی است که اثرات مخرب آلودگی دریایی، بسیار زیاد است. از اختلال در کیفیت آب سطحی گرفته تا اختلال در رشد آبزیان و کاهش امکانات و تأثیر آن بر سلامت انسان و غیره. اصلی ترین مشکلی که منجر به آلودگی محیط زیست آب می شود نگرش به رعایت استانداردهای تعیین شده برای حفاظت از محیط زیست دریایی است. بر این اساس، در سال 1973 کنوانسیون بین المللی پیشگیری از آلودگی کشتی ها (MARPOL) به عنوان اصلی ترین کنوانسیون بین المللی تصویب گردید که مشتمل بر جلوگیری از آلودگی محیط زیست دریایی توسط کشتی ها به دلایل عملیاتی یا تصادفی است.

کنوانسیون مارپل (MARPOL)

کنوانسیون مارپل شامل مقرراتی است که با هدف جلوگیری و به حداقل رساندن آلودگی آب کشتی ها و بنادر صورت می گیرد و پیوست ها شامل موارد زیر است:

1) جلوگیری از آلودگی آب توسط سوخت کشتی

این مورد شامل مخلوط های روغنی، مقطرها، بنزین، سوخت های جت و غیره است. این مقررات ایجاب می کند که محتوای روغن در محل خروجی آب تمیز از مرز 15 قسمت در میلیون نباشد.

2) کنترل آلودگی آب توسط مواد مایع مضر به صورت فله

این مورد عمدتا شامل کنترل مواد شیمیایی از جمله: اسیدها، الکل ها، روغن کرچک، پراکسید هیدروژن، سولفیت سدیم پنتانول، و غیره همچنین آب سیتریک، گلیسیرین، شیر، ملاس و غیره می باشد.

3) جلوگیری از آلودگی توسط مواد مضر حامل توسط دریا به صورت بسته بندی

این مورد شامل الزامات کلی برای صدور استانداردهای دقیق در مورد بسته بندی، مارک گذاری، برچسب گذاری، اسناد، چیدمان، محدودیت های مقدار، موارد استثنایی و اعلان ها برای جلوگیری از آلودگی مواد مضر است.

4) آلودگی آب کشتی ها و بنادر ناشی از فاضلاب کشتی ها

این مورد شامل مجموعه ای از مقررات در مورد تخلیه فاضلاب کشتی از هر نوع توالت، تخلیه از فضاهای حاوی حیوانات زنده و غیره به دریا، تجهیزات و سیستم های کشتی برای کنترل تخلیه فاضلاب کشتی، ارائه امکانات در بنادر و پایانه ها برای پذیرش فاضلاب و الزامات بررسی و صدور گواهینامه کشتی ها می باشد.

5) جلوگیری از آلودگی آب ناشی از زباله های کشتی ها

این امر مستلزم تفکیک انواع زباله ها مانند کیسه های پلاستیکی، طناب های مصنوعی، مواد زائد غذایی، محصولات کاغذی، شیشه، فلز، ظروف، مواد بسته بندی، تور های ماهیگیری مصنوعی و غیره است و فاصله از خشکی و نحوه قرارگیری آنها را مشخص می کند. ممکن است آنها دفع شوند، در غیر این صورت، آنها باید به امکانات دریافتی مستقر در ساحل تحویل شوند.

6) جلوگیری از آلودگی هوای ناشی از کشتی ها

این محدودیت برای اکسیدهای گوگرد SOx و اکسید نیتروژن اکسیدهای اکسید نیتروژن از اگزوز کشتی و همچنین ذرات معلق و ممنوعیت انتشار آلاینده های تخلیه کننده ازن، مانند هیدروکلرو فلوئورکربن ها تعیین می گردد.

سولفورزدایی از سوخت کشتی ها

عملکرد نیروگاه های برق کشتی ها اغلب منجر به ریختن روغن روانکاری، مازوت، گریس و آب به داخل خن ها می شود. آب و روغن امولسیونی حاصل از آن، در صورت عدم نصب جدا کننده آب روغن، در آب یا دریا پمپاژ می شوند. بنابراین، در صورت عدم نصب و خرابی جداکننده، منبع آلودگی دریایی کشتی ها می شود. منبع دیگر آلودگی آب های روغنی، آب بالادست است که به مخازن باری نفت پمپ می شود. چنین آبی معمولاً حاوی مقادیر کمی از باقی مانده های روغن و گونه های خارجی است که باید قبل از بارگیری روغن خام تازه به آب های دیگر پمپ شود. همچنین فرآیند تمیز کردن مخازن نفت خام این شناورها به رفع آلودگی کشتی ها وبنادر در دریا کمک می کند.

در کشور ما نیز فعالیت هایی در راستای تحقق بخشیدن به پیوست های این کنواسیون درحال انجام است. مهمترین فاکتور برای کاهش آلودگی های سوخت کشتی ها، گوگردزدایی(سولفورزدایی) از مشتقات نفت و گاز و یا گوگردزدایی از مازوت است. بر اساس قوانین مارپل تا سال 2020، حداکثر میزان سولفور موجود در سوخت کشتی نباید بیشتر از 0.5% باشد. در مقالات پیشین، روش های سولفورزدایی به تفصیل ارایه شد و محصول پراکسیدین پلاس جهت رفع مشکل گوگردزدایی معرفی گردید.

پیشنهاد میکنیم حتماً مقالات مرتبط با این موضوع را مطالعه کنید:

مقابله با فاضلاب کشتی ها

فاکتور مهم دیگر آلودگی آب کشتی ها و بنادر، ورود فاضلاب کشتی ها به آب است. آلاینده های غیرنفتی مانند زباله ها و سایر زباله های جامد کشتی ها، در صورت عدم اجرای قانون، معمولاً وارد دریا یا رودخانه می شوند. زباله های جامد موجود در یک کشتی شامل شیشه، کاغذ، مقوا، قوطی های آلومینیوم و استیل و مواد پلاستیکی است. ماهیت آن می تواند غیر خطرناک یا خطرناک باشد. زباله های جامدی که وارد اقیانوس می شوند ممکن است به آوارهای دریایی تبدیل شوند و سپس می توانند برای موجودات دریایی، انسان ها، جوامع ساحلی و صنایعی که از آب های دریایی استفاده می کنند یک تهدید جدی به حساب آیند.

روش های تصفیه فاضلاب کشتی ها

یک از راه کارهای کاهش آلودگی آب کشتی ها و بنادر، تصفیه فاضلاب کشتی ها است. روش های مختلفی برای تصفیه فاضلاب کشتی ها وجود دارد، اما متداول ترین آنها نوع بیولوژیکی است. برخلاف روش های دیگر، فضای کمتری برای نگهداری مخزن اشغال می کند. علاوه بر این، مواد خروجی حاصل از تخلیه از این کارخانه، سازگار با محیط زیست است. ارجح ترین نوع تصفیه فاضلاب کشتی، مربوط به باکتری های هوازی است. باکتریهای بی هوازی به طور مساوی قادر به تجزیه و تجزیه لجن هستند اما در طی فرآیند، گازهای مضر مانند H2S و متان را تولید و آزاد می کنند که برای موجودات آبزی سمی و خطرناک است.

از سال 2013، کمیته حفاظت از محیط زیست دریایی سازمان بین المللی دریایی (MEPC) سیستم مدیریت آب بالاست (BWMS) را که از مواد فعال (بیشتر ضدعفونی کننده های شیمیایی استفاده می کنند) در پروتکل درمان خود تصویب کرده است. این سیستم ها شامل استفاده از کلر، ازن، اسید پراستیک (PAA) و دی اکسید کلر است.

در زمینه تصفیه فاضلاب، حتما مقالات زیر را مطالعه فرمایید:

♣ تصفیه فاضلاب صنایع و کارخانجات

♣ حذف فلزات سنگین از آب و فاضلاب

تصفیه فاضلاب کشتی ها با اگوسیب

به منظور جلوگیری از مشکلات ناشی از کلر و یا ازون باید ماده ضدعفونی کننده مناسبی را بعنوان جایگزین پیدا کرد. آرال شیمی برای این معضل نیز چاره ای اندیشیده است و محصول پراکسیدین اگوسیب را برای تصفیه فاضلاب پیشنهاد می کند.

محلول اگوسیب یک محلول ضدعفونی سطح بالا و بر پایه اسید پراستیک است. اگوسیب از ۴۰ روش مختلف با انواع آلودگی های میکروبی مقابله می کند. بنابراین مقاومت باکتریایی در مقابل این ماده بوجود نمی آید. همچنین محلول پراکسیدین پس از انجام ضدعفونی و گندزدایی فاضلاب، به آب و دی اکسید کربن تبدیل می شود. به همین دلیل می تواند جایگزین مناسبی برای کلر و ازون باشد. به عبارتی، برای رفع آلودگی آب کشتی ها و بنادر، رعایت مفاد کنوانسیون مارپل بسیار حیاتی می باشد. با توجه به مواردی که در این مقاله ذکر شد، سولفورزدایی از سوخت کشتی ها و تصفیه فاضلاب کشتی ها، دو فاکتور مهم برای به حداقل رساندن مخاطرات زیست محیطی کشتی ها و بنادر دریایی می باشند.

کلام آخر

بنادر مدت‌هاست دروازه‌ای برای تجارت جهانی بوده و برای اقتصادهای سراسر جهان حیاتی هستند. آنها مراکز فعالیت اقتصادی هستند.  همچنین منابع اصلی آلودگی کشتی، انتشار وسایل نقلیه، گرد و غبار و صدا هستند. بنادر اغلب نزدیک به مناطق شهری پرجمعیت هستند که می تواند به معنای قرار گرفتن میلیون ها نفر از ساکنان در معرض آلودگی اضافی باشد. از آنجایی که سازمان های محیط زیست شهری به دنبال بهبود کیفیت هوا هستند، آلودگی هوا از کشتی ها و بنادر اقدامات کنترلی را تحریک می کند. در خاتمه باید گفت استفاده از محلول های ارگانیک سولفورین و اگوسیب جهت رفع آلودگی های سوخت کشتی از جمله سولفورزدایی و گوگردزدایی و فاضلاب نه تنها خطرات زیست محیطی برای ماهی ها و انسان ها را کاهش می دهد؛ بلکه با ورود اکسیژن و دی اکسید کربن به هوا، موجب تعادل در چرخه طبیعی اتمسفر شده و بار آلودگی هوا را به دنبال ندارد.

⇐ بروزرسانی در تیر 1403